Belevenissen in Marokko

 

We liggen nog in Salé in Marokko en na een paar nachtjes goed geslapen te hebben zijn we weer redelijk uitgerust en denken alweer aan een road trip door Marokko met een huurauto.
Ga er maar even lekker voor zitten met een bakkie koffie, want dit berichtje is niet kort. (een gewaarschuwd mensch telt voor twee)

Alvorens de road trip te regelen bekijken we eerst de omgeving. Zo zijn we met de tram naar Rabat gegaan. We kochten een retourtje bij de halte en volgens de kassier kunnen we met dit kaartje heen en weer naar het centrum van Rabat. De taalbarrière is soms toch wel wat lastig, Engels wordt hier nauwelijks gesproken, Frans echter wel, maar dat is voor mij dan weer lastig. Marieke kan zich hier gelukkig weer aardig in redden. Ondanks dat blijft het toch lastig communiceren. Bij een bepaalde halte moesten we volgens een medepassagier uitstappen. Eenmaal uitgestapt bleek dat we toch nog een paar haltes verder moesten. Dus even wachten op de volgende tram en weer door. Deze tram bevatte behalve passagiers ook een conducteur. Niets aan de hand dachten wij, we hebben geldige kaartjes, afgestempeld en wel, en voor dit traject geldig. De conducteur dacht daar helaas anders over, in zijn gebrekkige Engels bleek dat we niet van tram hadden mogen wisselen. Ondanks de uitleg dat we “stomme toeristen ”zijn en dat niet wisten of konden weten dat dit niet mocht vond deze persoon toch dat wij 2 behoorlijke boetes moesten betalen van maar liefst 50 Dirham pp. Ofwel 100 Dirham, gelijk aan het immense bedrag van 10 hele Euro’s. We hadden echter niet meer dan 50 Dirham bij ons, dit werd betaald en we kregen daar een ontvangstbewijsje van. Om de rest te betalen moesten we mee naar het bureau maar dan wel via de bank om de overige 50 Dirham te kunnen pinnen. Op enig moment waren we bij ons juiste station en ik vroeg of dit de halte was waar wij uit moesten stappen. Dat klopte inderdaad zij hij, waarop ik mededeelde dat we er hier dus uit gaan. We voegden direct de daad bij het woord en lieten de verraste conducteur in de tram achter met een verbaasd gezicht en zonder de 2^e boete betaald te hebben. Zo, dat was de eerste verdienste na de tegenslag.

In Rabat aangekomen hebben we vooral veel gelopen en gezien, veel mooie gebouwen, moskeeën en uiteraard ook de Medina van Rabat. Die was dik 4 x zo groot als die van Salé, en nog meer een gekkenhuis. Omdat het Rabat is, is het ook wat meer gewend aan toeristen en dat merk je. Op je voorhoofd staat met grote koeienletters getatoeëerd “Toerist met zakken vol met geld”.
En de kunst is om die zakken zo snel mogelijk leeg te trekken. Daar wij Nederlanders zijn laten we ons niet zo heel erg snel iets aanpraten, maar sommigen zijn zeer geslepen en volhardend. Bijvoorbeeld als iemand aanbiedt om je iets te laten zien, een bezienswaardigheid zoals de joodse wijk , het graf van Hassan de 728^e of iets dergelijks, moet je dat gelijk weigeren, als je je argeloos de weg laat wijzen vertelt de persoon je aan het eind van de wandeling dat ie jouw gids is geweest en daar rijkelijk voor beloont dient te worden.
In dit soort truukjes zijn we niet getrapt. We hebben evenwel zeer genoten van de pracht van deze stad.

 

Een paar dagen later bezoeken we Rabat weer. Met name de Kashba van de oudaya’s, dit is een joodse wijk die er al eeuwenlang staat. Voordat de staat Israël een feit was, was deze drukker bevolkt door Joden.

In deze ommuurde wijk bevindt zich een prachtige andalusische tuin welke hoofdzakelijk bewoond wordt door katten, katten en nog eens katten.

Het grappige is dat nagenoeg alle huizen binnen deze muren blauw geschilderd zijn. Dit deed men oorspronkelijk om aan te geven in welke huizen joden woonden. Toen later bleek dat dit toeristen aantrok werden zo’n beetje alle huizen blauw geschilderd.
De uitzichten over de stad, de aanloophaven van de zee en de rivier vanaf de Kashba zijn werkelijk fenomenaal.

 

 

 

Aan het einde van de middag hebben we geluncht, in een lokaal traditioneel Marokkaans restaurant. We hebben er heerlijk gegeten, en zoals verwacht, niet ziek geworden ?. We konden nooit alles in één dag zien, dus we zijn er meerdere malen in Rabat geweest. Er is dus ook een modern gedeelte waar we een simkaartje kochten met 10Gb data en onbeperkt bellen. Dit kostte slechts 100 Dirham. (10 eur).

Zo hebben we ook het Mausoleum van Mohammad V bezocht. Dit is een zeer indrukwekkend praalgraf waar iedereen gewoon naar binnen mag, onder toeziend oog van bewakers in prachtige kledij.

 

Aan de poorten staan de bewakers niet, maar zitten….. te paard aan beide zijden van elke toegang. Ondanks dat er niet gefotografeerd mag worden, zijn de mobieltjes niet van de lucht.

Het Mausoleum grenst aan de Hassantoren, deze toren is de nooit afgemaakte minaret van de nooit afgemaakte Hassanmoskee. De toren had met 80 meter de grootste minaret ter wereld moeten worden, ze zijn niet verder gekomen dan 44 meter. De palen op de foto zijn de restanten van wat ooit de in aanbouw zijnde Hassan-Moskee moest worden. Wat er stond is door een aardbeving in 1755 verwoest.

De road trip.
Via internet hebben we een klein autootje gehuurd en zijn we deels op de bonnefooi gaan rijden. De eerste bestemming hadden we geboekt in Marrakesh. Marrakesh is nl. ook een likeurtje dat we regelmatig dronken tijdens de koffiepauzes van de bouw van de La Femme Trois-II, de zeilboot die ik samen met John heb gebouwd, dus daar moest ik naar toe ?. We dachten een B&B gevonden te hebben aan de rand van Marrakesh met een eigen parkeerplaats. Niets wat minder waar. De B&B bevond zich in het centrum, in de Medina waar het altijd een complete chaos is van fietsen, brommers, ezels, handkarren, minibusjes en auto’s is. Parkeren is alleen mogelijk op privé parkeerplaatsen.

Het rijden in zo’n medina is ware topsport, maar ook wel weer fun. Je moet je aanpassen aan de lokale gebruiken dus gewoon doorscheuren, veel toeteren en vooral veel handgebaren en doorduwen. Het adres was erg lastig te vinden, maar uiteindelijk waren we er vlakbij, na een telefoontje werden we opgehaald door iemand van de B&B. Hij wees ons de parkeerplek en hoe we het laatste stukje al zigzaggend naar de B&B konden lopen. Eenmaal binnen maakte de hectiek van de straat plaats voor een bijna serene rust. Deze B&B was een zogenaamde riad. Dit waren in vroeger tijden de kleine paleisjes van de wat rijkere lieden in de Medina’s. In deze Riad was een centraal middengedeelte, een soort patio met een overkappinkje helemaal bovenop. Er waren 3 verdiepingen en iedere verdieping had een 3 of 4-tal kamers, allen voorzien van eigen badkamer en , voor wie het belangrijk vindt, een kleuren TV.

 

Vlakbij de Riad was een leuk eettentje, daar hebben we ’s avonds gegeten. De volgende dag zijn we door de medina gewandeld en deze was dus het zoveel-voudige van de medina van Rabat. Omdat we per zeilboot reizen hebben we er niets gekocht. Als we op elke plek waar we aanlopen een souvenir mee zouden nemen zouden de Argo binnen een jaar 5 cm. dieper liggen, dat gaat ten koste van de zeileigenschappen, dus dat doen we niet. Maar hoe frustrerend is het als verkoper om die Hollanders die met lege handen komen, ook weer met lege handen te zien vertrekken.
Wat mijn hart natuurlijk sneller doet slaan zijn “Motoren” in de breedste zin des woords.  Electro of brandstofmotoren, het maakt me allemaal niets uit, maar speciaal de “motorfiets”motoren hebben een voorkeur. Nou, die hebben ze hier. Het zijn alleen geen echte motorfietsen omdat ze waarschijnlijk niet meer hebben dan 60CC cilinderinhoud, maar wat ze wél hebben is een heel stoer uitelijk en een prachtige transportbak achterop.

Dit zijn dus de zgn. “Dockers”. Later als ik groot ben wil ik er ook zo één.!

Midden in de medina bevindt zich een groot plein, het Djemaa el Fna plein.

Op dit plein gebeurt het allemaal. Er zijn slangenbezweerders, draaiorgels met aapjes, acrobaten en behalve de gebruikelijke handelaars nog veel meer. Als de avond valt komen er overal eet-kraampjes tevoorschijn. Je kunt je hier de hele dag vermaken. Toen we dit eenmaal gezien hadden gingen we op ons gemak weer verder. Weer vele mooie gebouwen gezien, en wat dan best wel triest was , ook het hospitaal gezien. Dit ziekenhuis werd bewaakt en de poorten zijn gesloten met een groot hek. Je loopt er niet zomaar binnen.
Op straat richting de poort allemaal wachtende mensen, die blijkbaar, om wat voor reden dan ook naar binnen wilden, maar niet mochten. Het leek wel of de wachtkamer zich buiten het ziekenhuis bevond.
In Marrakesh verder heel veel gezien aan een ongelooflijke diversiteit aan winkels en producten dat het nog een pagina duurt om het te beschrijven…. Doen we niet!

na de nacht weer doorgebracht te hebben in de Riad gingen we de volgende dag weer verder met ons karretje.
De volgende stop zal zijn “Moulaiy Idris”alwaar we weer een B&B tje geboekt hebben.

onderweg kwamen we Berberaapjes tegen en weer één van de vele fantastische Dockers, deze was gespecialiseerd in vervoer van vrouwen. ?

Ook in Moulaiy Idris was het weer een uitdaging om de auto te parkeren, maar lang niet zo erg als in Marrakesh. De B&B was niet zo bijzonder, maar goed, we bleven er maar 1 nachtje en dat was meer dan genoeg.

Wel had dit dorp een hele cosy mini-medina waar je, als je er een paar keer doorheen gelopen was, al snel de weg leerde kennen. Minder gewend aan toeristen, dus de verkopers waren alles behalve opdringerig. Zoals op meerdere plekken in Marokko mogen niet-moslims niet in de moskee komen. In dit dorpje was het nóg gekker, je mocht niet eens te dicht in de buurt komen.

Het is nog maar een paar jaren geleden dat niet-moslim bezoekers aan het dorp er niet eens de nacht mochten doorbrengen.
De hoofdreden dat we deze plaats kozen is dat Volubilis op een steenworp afstand ligt. Volubilis is een Romeinse nederzetting uit de 3^e eeuw voor Chr. Om plagiaat te voorkomen hierbij de link van de kennis over Volubilis.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Volubilis

De volgende morgen vertrokken we om Volubilis te gaan bezichtigen. De auto stond al te wachten op ons, Marieke had haar oude gympen los bij zich om deze weg te doen. Er zaten gaten in de zool en ze hadden hun beste tijd wel gehad (en er zat een beetje hondenpoep op de zool). Alleen geen vuilnisbak te vinden. Wat nu? Ik zei tegen Marieke dat ze ze gewoon naast de auto neer kon zetten en dat ze binnen een uurtje hun wel wel zouden vinden. Zogezegd zo gedaan, schoenen naast de deur, deur dicht en achteruit wegrijden. We waren nog geen 5 meter achteruit en er stormt een man op ons af en tikt op het raam. “mevrouw, u vergeet uw schoenen!”zei hij in het Frans. Een beetje gegeneerd antwoordde Marieke dat ze ze niet meer hoefde. De man vroeg of hij ze dan mee mocht nemen. Uiteraard was het antwoord “ja natuurlijk, ze zijn voor jou. De beste man was er ontzettend blij mee.
Fijn dat ze niet de vuilnisbak in gegaan zijn en een 2^e leven krijgen.

We hebben een halve dag in Volubilis rondgestruind en wat er nog over is van deze eeuwenoude Romeinse beschaving is werkelijk bijzonder, heel indrukwekkend hoe vér de romeinen in die tijd al waren. Met hun badhuizen, slagerijen, (brood)ovens, hun mozaïeken en niet te vergeten hun bouwkunst. Deze overblijfselen van de gebouwen zijn tussen de  1500 en 2300 jaar oud. Zó bouwen ze dat tegenwoordig niet meer.

Er stond ook een legendarisch standbeeld dat nog ongelofelijk goed geconserveerd was,  na ál die jaren was er nauwelijks slijtage te zien.

Na deze enerverende dag hebben we nog een B&B-tje geboekt op de weg terug naar Sale om de volgende dag weer terug naar de haven te rijden.
Onderweg een heerlijke Tajine gegeten langs de weg.
Een Tajine is een soort Römertopf, je weet wel zo’n aardewerken schaal met een deksel erop. Alleen deze zijn rond en hebben een puntmuts. Daar gaat alles in wat je wilt garen in de oven op 160-170 grdn. En als ie klaar is heb je een heerlijk gaar en lekker gerecht. We kochten een mooie Tajine die al gaar was.

Je leert snel in Marokko om van tevoren een prijs te vragen voor aangeboden diensten, eten incluis, dus dat had ik gedaan. Flesje water erbij besteld en smullen maar. Er werden nog een paar schaaltjes bijgezet met tomaatje, salade en olijven. Lekker, zal er wel bij horen. Tot we af gingen rekenen……
Lang verhaal kort, de rekening viel bijna 2 x zo hoog uit dan afgesproken, hoe kan dat nou? De schaaltjes waarvan we dachten dat die erbij hoorden werden er dus los bij gerekend! Dat was de afspraak niet! Er ontstond een discussie, want ja, wij hebben het niet besteld en het werd wél berekend. Tsja, zei de ober in zijn beste Engels. “you have logic” en inderdaad, het is logisch dat je niet betaalt voor wat je niet hebt besteld…. Je kan de hele tafel wel vol zetten met gerechten welke  niet besteld zijn. De baas dacht er duidelijk anders over, en daarbij gingen er nog wat andere mensen om ons heen staan om zich er mee te bemoeien. We zijn na de nodige discussie ergens in het midden uitgekomen en konden onze weg weer vervolgen. Had ik op de valreep toch nog een keertje ruzie met een Marokkaan. Een uitzondering gelukkig, de meeste Marokkanen zijn erg vriendelijk, gastvrij en behulpzaam.

Nadat we terug waren in Salé gebruikten we de auto nog even voor de proviandering. Er zat een grote Franse hypermarket 5 kilometer bij de haven vandaan.
Dit is dus een (voor Marokkaanse begrippen een erg dure winkel, maar voor ons nog steeds heel goedkoop, en zij hebben de producten die wij zochten.
Omdat je nagenoeg geen drank Marokko in mag smokkelen als je aan komt varen hebben we de meeste drank opgedronken voordat we uit Faro vertrokken. (Met dank aan Jonathan voor de hulp).
In Marokko is drank in principe verboden, maarrrrrrr toch niet helemaal. Aan de zijkant van de hyperdepiep supermarkt bevindt zich een van blinderingen voorziene omheining met een labyrint in-en uitgang. Als je daar naar binnen gaat kom je in een walhallah van drank! Alles hebben ze , tegen behoorlijke prijzen. Het meest verbazingwekkende was eigenlijk dat er wijn stond die in Marokko geproduceerd was. Ik heb er een paar flesjes van meegenomen. ?.

Nadat we de boot weer vol genoeg hadden voor de komende dagen zijn we op 29 oktober na het uitklaren vertrokken uit Rabat om aan weer een grotere tocht te beginnen, deze keer zal het rond de 480 NM zijn. Een kleine 900 kilometer. De bestemming is La Graciosa het meest Noordelijke eiland van de Canarische Eilanden. De weersverwachting is goed, redelijk veel wind, maarja dat is precies wat we nodig hebben, het is per slot van rekening een zeilboot. En als het goed is gaat de echt harde wind vóór ons uit richting de Canarische eilanden.

Hoe déze tocht verloopt valt te lezen in ons volgende bericht.

Ronald